Việc tìm hiểu rõ về thu nhập theo từng lĩnh vực là bước đầu quan trọng giúp người lao động nước ngoài lựa chọn công việc phù hợp và lên kế hoạch phát triển sự nghiệp tại Nhật Bản. Mức lương trung bình tại Nhật Bản theo ngành không chỉ phản ánh giá trị của từng chuyên môn mà còn cho thấy xu hướng nhân lực và cơ hội thăng tiến lâu dài trong từng lĩnh vực. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp góc nhìn tổng quan, chi tiết và thực tiễn giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Tại sao nên tìm hiểu mức lương theo ngành tại Nhật?
Mức lương là một trong những yếu tố quyết định việc lựa chọn nghề nghiệp và môi trường làm việc, đặc biệt với người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản. Việc nắm rõ mức lương trung bình theo ngành sẽ giúp bạn:
– So sánh và lựa chọn công việc phù hợp với năng lực và mục tiêu tài chính.
– Chuẩn bị tốt hơn cho các cuộc đàm phán lương, chuyển việc hoặc thăng chức.
– Đánh giá tiềm năng phát triển dài hạn của một ngành nghề cụ thể.
Đối với sinh viên quốc tế, thực tập sinh hay người chuẩn bị sang Nhật làm việc, việc tìm hiểu này còn là cơ sở quan trọng để lên kế hoạch tài chính cá nhân và định hướng nghề nghiệp đúng đắn ngay từ đầu.
Các yếu tố ảnh hưởng đến mức lương tại Nhật Bản
Mức lương tại Nhật không đồng đều mà chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố:
Trình độ học vấn và kinh nghiệm: Người có bằng đại học trở lên, nhiều năm kinh nghiệm, hoặc sở hữu các chứng chỉ chuyên môn (như kỹ sư, kế toán viên Nhật Bản) thường có mức lương khởi điểm và cơ hội tăng lương cao hơn.
Vị trí địa lý: Các khu vực đô thị như Tokyo, Yokohama, Osaka có mức lương cao hơn do chi phí sinh hoạt đắt đỏ và nhu cầu nhân lực cao. Ngược lại, ở các tỉnh lẻ, lương thường thấp hơn khoảng 10–25%.
Loại hình doanh nghiệp: Các công ty nước ngoài, doanh nghiệp lớn hoặc có yếu tố toàn cầu hóa (global company) thường trả lương cao hơn so với các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Nhật.
Ngoài ra, yếu tố ngành nghề, giờ làm thêm, mức thưởng hằng năm (bonus) và chế độ phúc lợi cũng ảnh hưởng mạnh đến tổng thu nhập thực tế.
Mức lương trung bình tại Nhật Bản theo từng ngành nghề
Dưới đây là mức lương trung bình năm 2024 theo một số ngành tiêu biểu, tham khảo từ DODA và JAC Recruitment:
IT – Công nghệ thông tin:
Ngành IT dẫn đầu về mức lương với thu nhập trung bình khoảng 5.600.000 yên/năm (~42.000 USD). Các vị trí kỹ sư hệ thống, lập trình viên, quản lý dự án có mức lương khởi điểm từ 300.000 yên/tháng và có thể tăng nhanh sau 2–3 năm kinh nghiệm.
Kỹ thuật – Cơ khí – Xây dựng:
Mức lương trung bình khoảng 4.800.000 yên/năm. Các kỹ sư cầu đường, thiết kế cơ khí, CAD/CAM hoặc quản lý công trường có thu nhập ổn định, đặc biệt nếu làm tại các công ty xây dựng lớn.
Y tế – Điều dưỡng:
Mức lương dao động từ 3.600.000 đến 4.200.000 yên/năm. Dù lương không cao so với khối kỹ thuật, nhưng nhu cầu cao và nhiều cơ hội gia hạn visa, đặc biệt với lao động kỹ năng đặc định (tokutei ginou).
Kế toán – Kiểm toán – Tài chính:
Lương trung bình khoảng 5.200.000 yên/năm, cao hơn nếu làm việc trong công ty đa quốc gia hoặc có chứng chỉ kế toán Nhật (Nissho Boki).
Biên – Phiên dịch, hành chính – văn phòng:
Thu nhập từ 3.200.000 đến 4.000.000 yên/năm. Vị trí yêu cầu khả năng tiếng Nhật N2 trở lên, một số công việc chuyên ngành có thể trả cao hơn nếu sử dụng thêm tiếng Anh hoặc tiếng Trung.
Giáo dục – Du học – Giảng dạy tiếng:
Mức lương dao động từ 2.800.000 đến 3.600.000 yên/năm. Giáo viên tiếng Anh tại các trung tâm có thể có thu nhập cao hơn vào mùa cao điểm, nhưng ít chế độ thưởng.
Bán hàng – Dịch vụ khách hàng:
Thu nhập từ 3.000.000 đến 4.000.000 yên/năm. Các vị trí như nhân viên siêu thị, lễ tân khách sạn, hỗ trợ khách hàng cần khả năng giao tiếp tốt và thường có nhiều giờ làm thêm.
Sản xuất – Công nhân – Nhà máy:
Lương cơ bản khoảng 2.800.000 – 3.400.000 yên/năm. Tuy nhiên, nếu làm theo ca, có tăng ca đều đặn, tổng thu nhập có thể lên tới 4.000.000 yên/năm.
Nhà hàng – Khách sạn – Du lịch:
Tùy theo vai trò, mức lương dao động từ 2.800.000 đến 3.800.000 yên/năm. Các vị trí quản lý nhà hàng hoặc đầu bếp có thể nhận lương cao hơn.
Nghiên cứu – Phát triển (R&D):
Mức lương trung bình từ 5.000.000 đến 6.000.000 yên/năm, cao hơn nếu làm việc trong lĩnh vực công nghệ sinh học, AI hoặc ô tô – bán dẫn.
So sánh mức lương giữa người Nhật và người nước ngoài
Mặc dù chính sách pháp luật Nhật Bản không phân biệt lương theo quốc tịch, thực tế cho thấy vẫn có khoảng cách thu nhập giữa người Nhật và người nước ngoài, đặc biệt ở các ngành không yêu cầu kỹ năng cao.
Người Nhật thường có lợi thế về ngôn ngữ, sự hiểu biết văn hóa công ty và khả năng gắn bó dài hạn, giúp họ dễ thăng tiến và nhận lương cao hơn. Trong khi đó, người nước ngoài – đặc biệt là thực tập sinh hoặc lao động phổ thông – thường có khởi điểm thấp hơn.
Tuy nhiên, những người có tiếng Nhật tốt (JLPT N2 trở lên), kỹ năng chuyên môn cao và kinh nghiệm trong môi trường quốc tế có thể nhận được mức lương tương đương hoặc cao hơn người Nhật tại các công ty toàn cầu.
Những ngành có xu hướng tăng lương trong tương lai
Theo các báo cáo thị trường lao động năm 2024, các ngành có xu hướng tăng lương mạnh tại Nhật gồm:
– Công nghệ thông tin (AI, bảo mật, lập trình nhúng): do nhu cầu chuyển đổi số cao.
– Y tế – chăm sóc sức khỏe – điều dưỡng: do dân số già hóa.
– Sản xuất kỹ thuật cao (robot, ô tô điện, bán dẫn): nhờ chiến lược phục hồi sản xuất trong nước.
– Kinh tế xanh – năng lượng tái tạo: đang thu hút đầu tư lớn.
Những ngành này không chỉ có nhu cầu tuyển dụng cao mà còn có chính sách lương thưởng hấp dẫn để thu hút nhân lực nước ngoài chất lượng.
Lưu ý khi tiếp cận thông tin mức lương tại Nhật
Khi đọc thông tin về mức lương, bạn cần phân biệt rõ giữa:
– Lương gross: tổng thu nhập trước khi trừ thuế, bảo hiểm và các khoản khấu trừ.
– Lương net: số tiền thực nhận hàng tháng sau khi trừ toàn bộ chi phí bắt buộc.
Ngoài ra, nhiều công ty Nhật có hệ thống thưởng 2 lần/năm (bonus), trợ cấp đi lại, tăng ca – các yếu tố này có thể làm tổng thu nhập thực tế khác biệt đáng kể với mức lương cơ bản.
Cuối cùng, mức lương “trung bình” chỉ mang tính tham khảo, bạn nên so sánh với vị trí cụ thể, yêu cầu công việc, vùng địa lý và chính sách công ty để có cái nhìn chính xác hơn.
Việc nắm bắt rõ mức lương trung bình tại Nhật Bản theo ngành giúp người lao động nước ngoài đưa ra lựa chọn nghề nghiệp hợp lý, chuẩn bị tâm lý và tài chính khi làm việc tại Nhật. Mỗi ngành đều có đặc thù và cơ hội riêng, nhưng nếu bạn trau dồi tiếng Nhật, kỹ năng chuyên môn và có định hướng rõ ràng, khả năng đạt được mức thu nhập ổn định và phát triển lâu dài là hoàn toàn khả thi.
Nhân Trí